Operacja Tannenberg - kryptonim niemieckiej akcji przeprowadzonej w ramach realizacji doktryny narodowego socjalizmu, mającej na celu przeprowadzenie eksterminacji polskiej warstwy przywódczej i inteligencji w 1939 roku. W Wielkopolsce w dniach 20–23 października 1939 odbyły się pierwsze masowe, publiczne egzekucje dokonane w ramach Operacji Tannenberg (niem. Unternehmen Tannenberg). Miejscem eksterminacji były: Śrem, Książ Wielkopolski, Kórnik, Mosina, Środa Wielkopolska, Kostrzyn, Gostyń, Poniec, Krobia, Kościan, Śmigiel, Leszno, Osieczna, oraz Włoszakowice i łącznie pochłonęły dwieście siedemdziesiąt pięć ofiar. Mord miał charakter ludobójstwa i dotyczył uznanych przez Niemców za „szczególnie niebezpiecznych dla III Rzeszy Polaków”. Ofiary znalazły się na spisach proskrypcyjnych ze względu na działalność publiczną i patriotyczną, sporządzonych przez specjalną komórkę wywiadu SS współpracującą z lokalnymi mniejszościami niemieckimi. W spisach znajdowali się: duchowni, politycy, pedagodzy, ludzie kultury, nauki i sztuki, przedsiębiorcy, powstańcy wielkopolscy i śląscy, działacze plebiscytowi na Warmii i Mazurach i na Górnym Śląsku, członkowie Związku Polaków w Niemczech, Partii Narodowo-Demokratycznej, Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" i Polskiego Związku Zachodniego uznani za „warstwę kierowniczą”. Egzekucje poprzedzały posiedzenia sądu doraźnego, a kończyło dobijanie rannych po oględzinach lekarskich i pochówek w zbiorowych nieoznaczonych mogiłach.
Bezpośrednimi sprawcami zbrodni byli członkowie sądu doraźnego policji bezpieczeństwa przy 14 Einsatzkommando der Sicherheitspolizei w Poznaniu:
Gerard Flesch – dowódca 14 komanda, przewodniczący sądu doraźnego
Wilhelm Holz – ławnik
Hans Stapfner – policjant z posterunku w Rawiczu
oraz przedstawiciele ludności cywilnej:
dr Wolfgang Karl Werner Bickerich, pastor kościoła ewangelickiego św. Jana w Lesznie – twórca przedwojennych kartotek, zawierających informacje o miejscowych Polakach dotyczące ich działalności politycznej i społecznej
Artur Krämer – przywódca Jungdeutsche Partei, Selbstschutzu i kolejno Oddziału Allg. SS w Lesznie
Heinz Hoffman – przywódca mniejszości niemieckiej, komisarz obwodowy we Włoszakowicach
Johann Uterschütz – burmistrz Osiecznej
Gustaw Pietsch – rzeźnik z Osiecznej
Horst von Leesen – właściciel majątku Drzeczkowo k. Osiecznej
zdj. archiwum GOSiR 21.10.2020 r